Hoe ziet een bij eruit? Hoe groeit een bij en wat is er zo speciaal aan honingbijen?
De bij is talrijk in haar soort. Momenteel onderscheiden we zo’n 25.000 soorten, maar er vallen er wellicht nog heel wat meer te ontdekken. Hoewel alle bijen voornamelijk gemeenschappelijke kenmerken hebben, zijn er ook grote verschillen tussen de soorten op te merken. Zo is de kleinste bij, ook wel eens de verloren bij (perdita minima) genoemd, slechts 2 mm groot, waar de megachile pluto tot wel 7 cm kan worden.
Het overgrote deel van alle bijen, waaronder de zand- en metselbijen, leeft solitair, en dus ‘op zichzelf’. Dit betekent echter niet dat deze bijen niet in de buurt van hun soortgenoten willen of kunnen leven. Vaak gaan deze bijen net naast elkaar hun nest bouwen voor de veiligheid. Een groep bijen ziet er toch altijd wat angstaanjagender uit dan één eenzame bij.
WEETJE
Niet alle bijen maken honing voor menselijke consumptie. En slechts twee van de zeven honingbijsoorten zijn gedomesticeerd: de honingbij (apis mellifera) en de Aziatische honingbij (apis cerana).
De bij is talrijk in haar soort. Momenteel onderscheiden we zo’n 25.000 soorten, maar er vallen er wellicht nog heel wat meer te ontdekken. Hoewel alle bijen voornamelijk gemeenschappelijke kenmerken hebben, zijn er ook grote verschillen tussen de soorten op te merken. Zo is de kleinste bij, ook wel eens de verloren bij (perdita minima) genoemd, slechts 2 mm groot, waar de megachile pluto tot wel 7 cm kan worden.
Het overgrote deel van alle bijen, waaronder de zand- en metselbijen, leeft solitair, en dus ‘op zichzelf’. Dit betekent echter niet dat deze bijen niet in de buurt van hun soortgenoten willen of kunnen leven. Vaak gaan deze bijen net naast elkaar hun nest bouwen voor de veiligheid. Een groep bijen ziet er toch altijd wat angstaanjagender uit dan één eenzame bij.
WEETJE
Niet alles bijen maken honing voor menselijke consumptie. En slechts twee van de zeven honingbijsoorten zijn gedomesticeerd: de honingbij (apis mellifera) en de Aziatische honingbij (apis cerana).
Klik op het lichaamsdeel dat je nader wilt bestuderen en krijg meer informatie.
een dar en de koningin?
Koningin
- De koningin komt na 16 dagen uit een bevrucht eitje dat extra veel voedsel en zorgen heeft gekregen.
- De koningin is twee keer zo zwaar als de werkster, en ongeveer even groot als de darren.
- Dankzij de feromonen die de koningin afgeeft, weet de kolonie dat de koningin in orde is.
- Hoe ouder de koningin en hoe meer ze gepaard heeft en hoe dikker haar achterlijf.
- Koninginnen hebben een angel zonder weerhaken, i.t.t. de werksters, die ze enkel gebruiken om een concurrerende koningin te vermoorden.
Werkster
- De werkster komt na 21 dagen uit een bevrucht eitje.
- De lepelvormige monddelen van de werkster zijn heel wat langer, omdat zij de enige is die nectar moet halen.
- De eierstokken van de werksters staan op non-actief door de aanwezigheid van de koningin.
Dar
- De dar komt na 24 dagen uit een onbevrucht eitje.
- Dankzij zijn enorme facetogen, ziet de dar de koningin ook van heel ver.
- Darren hebben grotere vleugels en een vierkant lichaam.
- Naast zijn voortplantingsfunctie moet de dar ook de temperatuur in de korf op peil houden.
- De meeste darren sterven in de winter naarmate het voedsel schaars wordt.
De voortplanting bij bijen verloopt helemaal anders dan bij mensen. Honingbijen leven – in tegenstelling tot solitaire bijensoorten – in eusociale koloniën. De eusociale aard van honingbijen zorgt ervoor dat enkel de koningin zich kan en zal voortplanten. Waar de andere vrouwenbijtjes – de werksters – wel over de mogelijkheid beschikken om te baren, zullen zij dit nooit doen.
Het is ook de koningin die bepaalt of het eitje uitkomt als dar, als werkster of als nieuwe koningin. De koningin houdt zich vervolgens helemaal niet bezig met de opvoeding van haar kinderen. Ook die taak laat ze over aan de werksters.
Net als in het ziekenhuis, is er in de bijenkorf een aparte kraamafdeling: een aparte ruimte waar nieuwe bijen grootgebracht worden, van ei tot bij. Een koningin kan op het hoogtepunt van het seizoen tot wel 2000 eitjes per dag leggen. Door voortdurend eitjes te leggen, garandeert ze de verscheidenheid aan leeftijden in haar kolonie.
- De koningin plaatst haar achterlijf in een broedcel en legt een eitje.
- Na ongeveer drie dagen komt het eitje uit.
- In de volgende 24 uur vervelt de larve zo’n vier keer. Zo ontdoet ze zich van haar uitwendige skelet en kan ze groeien.
- De voedsterbijen voorzien de larve in voldoende eten, waardoor de larve erg snel groeit.
- De cel wordt verzegeld. Vervolgens spint de larve een cocon en verandert ze in een pop.
- De pop begint eruit te zien als een bij en krijgt herkenbare lichaamsdelen, poten en ogen.
- De pop begint te verkleuren: als eerste worden de ogen donkerder en paars, daarna volgt de rest van het lijf, eerst het achterlijf dan de poten, vleugels en voelsprieten.
- De volwassen bij komt uit en begint aan z’n taken.